Amaç

Toprak altında kalan metal elemanlar/yapılar elektrokimyasal reaksiyonlar nedeniyle korozyona uğramaktadır. Katodik koruma metallerin söz konusu korozyondan korunması için en etkili yöntemdir.  Bu işlemin temeli elektrokimyasal korozyon mantığına dayanmaktadır. Buna göre elektrokimyasal hücreden (elektrik akımının oluşmasına neden olan sistem) tek akım geçtiğinde; anotta korozyon, katotta ise buna eşdeğer redüksiyon meydana gelir. Anlaşılacağı üzere korozyon sadece anot yapıda meydana gelmektedir. Bu mantıkla korunmak istenen anot yüzeyler katot haline getirilebilirse korozyon önlenmiş olacaktır. Bunun tesisi için korunmak istenen metal yapıya kendisinden daha negatif bir metal bağlanmalıdır. İşte bu çalışma ile metal yüzeylerin katot haline getirilmesi işlemine katodik koruma adı verilmektedir.
Oluşturulan yapay pil sisteminde, dışardan müdahale ile sisteme ilave ettiğimiz galvanik anot, elektrokimyasal reaksiyon nedeniyle beklendiği üzere çözünecek, kütle kaybına uğrayacaktır. Metal yüzeylerin korunmaları, iş bu ilave anodun kütlesel sürekliliğinin sağlanması ile mümkün olabilir.
İşte bu test ile katodik koruma sisteminin etkinliği (sistemin yeterli seviyede çalışıp çalışmadığı) sorgulanmaktadır.

Kapsam

Yer altında tesis edilmiş olan aşağıda belirtilen yapıları vb. sistemleri kapsamaktadır:
1.       Yer altı yakıt depolama tankları,
2.       Toprak seviyesindeki tank tabanları,
3.       Yakıt ve petrol dağıtım sistemleri,
4.       İçme suyu dağıtım sistemleri,
5.       Doğalgaz dağıtım sistemleri,
6.       Sıkıştırılmış hava dağıtım sistemleri,
7.       Yangın sistemleri,
8.       Kanalizasyon sistemleri,
9.       Deniz rıhtımları ve iskele kazıkları.

İçerik

Katodik korumanın tesisine ilişkin kriterler TS 9234, TS 5141 EN 12954 standardında tanımlanmıştır.
TS 9234_Katodik koruma- Galvanik anotlar
Bu standard, zemin veya sulu çözeltiler içindeki demir ve çelik yapıların katodik koruma sistemlerinde akım üretmek üzere kullanılan galvanik anotları kapsar.
TS 5141 EN 12954_Katodik koruma - Gömülü veya suya daldırılmış metalik yapılar için - Boru hatları için genel prensipler ve uygulama
Bu standard gömülü veya suya daldırılmış metal yapılar üzerinde dışarda elektrik enerjisi katkısı ile ve olmaksızın korozif reaksiyonlara karşı bir katodik koruma sisteminin tesisi için genel prensipleri kapsar. Tesis edilmiş olan katodik koruma sistemlerinin kontrolleri ve testleri iş bu standart kriterleri dikkate alınarak gerçekleştirilmekte ve raporlanmaktadır.

Raporlama

Gerçekleştirilen bütün test ve muayene çalışmaları, resmedilerek (objektif kanıt) raporlanmaktadır. Tespit edilen kusurların tamamı detaylı şekilde tanımlanmakta, kök nedenler ve düzeltici faaliyetler belirtilmektedir. Hazırlanan raporların tamamının geçerliliği, kurumsal web sayfamız üzerinden, rapor numarası kullanılmak sureti ile kontrol edilebilmektedir.

Yasal Dayanak

HAM PETROL VE DOĞAL GAZ BORU HATTI TESİSLERİNİN YAPIMI VE  İŞLETİLMESİNE DAİR TEKNİK EMNİYET VE ÇEVRE YÖNETMELİĞİ (4 Temmuz 2014  / Sayı : 29050) gereğince katodik koruma sistemlerinin yılda en az bir kez test/muayene edilmesi gerekmektedir.
Amaç: Bu Yönetmeliğin amacı, 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ve 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununa tabi faaliyetler kapsamına giren BOTAŞ’a ait ham petrol ve doğal gaz boru hattı tesislerinin ulusal ve/veya uluslararası standartlara uygun olarak tasarımı, inşası ve güvenli işletilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.